W najnowszym wydaniu:

01
Wydanie

Zapiski polityczne człowieka lasu…

Wehikułem wstecz, czerwiec 1922!

Po spokojnym maju 1922 r., opisanym w ostatnim odcinku, czerwiec przyniósł wiele znaczących wydarzeń, a zaczął się „nikotynowo’’. 1 czerwca 1922 r. Sejm Ustawodawczy pod przewodnictwem marszałka Trąmpczyńskiego, późniejszego marszałka Senatu (Sejm I kadencji II RP rozpocznie funkcjonowanie dopiero od 28 listopada 1922 r.), przyjął ustawę o Polskim Monopolu Tytoniowym, wprowadzającym wyłączność państwa w produkcji i sprzedaży wyrobów tytoniowych. Od tej pory ceny wyrobów tytoniowych, krajowych i importowanych, regulowane były rozporządzeniami Ministra Skarbu. Monopol tytoniowy był jednym z najważniejszych źródeł dochodów Skarbu Polskiego, wkrótce przynosił dochód ok. 14 proc. całości wpływów skarbowych. Przejdźmy do kwestii o większym kalibrze. Polskie państwo musiało się zmierzyć z kolejnym kryzysem rządowym. 6 czerwca 1922 r. Naczelnik Państwa Piłsudski uznał, iż rząd b. rektora Antoniego Ponitkowskiego nie może sprostać wyzwaniom, które pojawiły się w wyniku zasadniczego pogorszenia międzynarodowego położenia Polski, co było związane z zawartym właśnie porozumieniem sowiecko-niemieckim (sic! Umówmy się, że historia kołem się toczy, a śmiertelnych wrogów dwóch!), zmusił tym samym rząd do dymisji (autorytet i siła perswazji Naczelnika!). Dało to początek sporu o interpretację przepisu Małej Konstytucji, zgodnie z którym Naczelnik Państwa powołuje rząd w porozumieniu z Sejmem. Posłowie większości stronnictw uważali, że stopień zaufania Naczelnika do rządu nie może być czynnikiem decydującym o zmianie gabinetu, dlatego Sejm Ustawodawczy już 10 dni później, 16 czerwca, przyjął uchwałę w sprawie zasad powoływania rządu. Naczelnik Państwa miał zachować inicjatywę w tej kwestii, tyle że po ew. odrzuceniu jego kandydata przez Sejm prawo inicjatywy miało przejść na posłów. W cieniu sejmowych prac trwała batalia wyboru nowego premiera i rządu.